Okładka artykułu Znaczenie i odbiór barwy niebieskiej – część 1 — Kolory w projektowaniu
Inspiracje Teoria

Znaczenie i odbiór barwy niebieskiej – część 1

Kolory w projektowaniu

Zdjęcie autora Aleksandra Tulibacka
0

O znaczeniu i możliwościach wykorzystywania koloru niebieskiego można pisać wiele, jest to w końcu równocześnie najbardziej lubiany i najmniej nielubiany kolor na świecie. Chociaż uznawany jest za neutralny, w zależności od zastosowanego odcienia zmienia swoje znaczenie i możliwy odbiór przez otoczenie. Przy okazji, podobnie jak żółty, świetnie łączy się z innymi barwami, wzbogacając je o nowe cechy oraz zmieniając własne. W zależności od wykorzystania, może zarówno pobudzać, jak i uspokajać, sprawiać wrażenie powagi i dziecinności, a także sugerować higienę, nowoczesność i zaufanie.

Niebieski jest kolorem zimnym, jego nazwa w języku polskim pochodzi od nieba – koloru jaki reprezentuje. To właśnie niebu zawdzięczamy zarówno różnorodność odcieni niebieskiego, jak i jego znaczeń. Niebieskim możemy nazwać błękit, granat, kolor chabrowy czy modry, każdy z nich występować może także w odcieniach o różnym nasyceniu i jasności. Niebo – z zasady niebieskie, towarzyszy nam przez wszystkie pory roku, dlatego też w zależności od tego z jakimi kolorami jest powiązany, odbierany jest przez nas inaczej.

Kolor niebieski w odcieniu silnie nasyconym kojarzy się z wodą i słonecznym dniem, te natomiast z aktywnym wypoczynkiem, czasem relaksu i beztroski. W związku z tym nie bez powodu kolor niebieski stosowany jest w projektach związanych z wypoczynkiem, także tym aktywnym. Błękit nieba, turkus wody i neutralny odcień piasku przywołuje na myśl chwile spędzone na najlepszych wakacjach swojego życia. Odbiór ten jest bardzo dobrze wykorzystywany przez wszystkie firmy związane z branżą turystyczną.

instant-vacation

Na powyższym przykładzie pokazany został kuszący błękit oceanu, którego zadaniem jest zachęcić odwiedzającego do skorzystania z podróży. Osobiście wydaje mi się, że kolory powinny być nieco bardziej rozjaśnione i nasycone, jednak pomimo tego wyglądają zachęcająco.

navigatingresponsibly

Świetną alternatywą dla beztroski błękitów jest strach związany z granatem, a więc zachmurzonym niebem i nieokiełznanym oceanem. W obu przypadkach wykorzystano motyw wody, jednak to decyzja odnośnie barw wpłynęła na sposób w jaki reagujemy na daną reklamę.

adsoftheworld.com
źródło: adsoftheworld.com

Powyższy przykład co prawda nie nawiązuje w tak silnym stopniu do wody, plaży i związanej z tym tematyki, jednak dzięki zastosowaniu niebieskiego jako koloru przewodniego, udało się stworzyć klimat jednoznacznie kojarzący się z wakacjami, bez konieczności zamieszczania na niej typowych dla podróżowania elementów. UnionPay, jako firma produkująca karty kredytowe, daje swoim odbiorcom jednoznacznie do zrozumienia, że dzięki jej wykorzystaniu mogą podróżować beztrosko, bezpiecznie i bez większych problemów.

IHT "Love Outright", Behance
IHT “Love Outright”, Behance

Ostatni z przykładów w klasyczny sposób pokazuje siłę niebieskiego – samo oglądanie tej reklamy sprawia, że czujemy się spokojniejsi, bardziej zrelaksowani i chce nam się takich wakacji.

Z powiązania niebieskiego z wodą wynika także jego kolejne znaczenie – sporty wodne. Co prawda inne kolory wykorzystywane są tutaj coraz częściej, myślę jednak, że można śmiało stwierdzić, że jest to wiodąca barwa w tego typu realizacjach. Jest tak przede wszystkim dlatego, że w odpowiednim odcieniu, niebieski potrafi nas pobudzić i zainspirować, kojarzy się z wesołą aktywnością, a przy okazji także uspokaja i sprawia, że produkt jest bardziej wiarygodny, a co za tym idzie – bezpieczniejszy dla odbiorcy. W tym wypadku kolory niebieskie łączone są z żółtym, pomarańczą albo żywą zielenią.

Niebieski jest kolorem wyjątkowo zimnym. Połączenie go z bielą i barwami kojarzącymi się z zimą może sprawić, że kojarzyć się nam będzie z chłodem, a równocześnie wyglądać będzie czysto i higienicznie. W związku z tym nadaje się idealnie do wszelkich produktów, których celem jest orzeźwienie nas w upalne dni – takich jak napoje gazowane, dezodoranty.

pepsi2

Twórcy marki Pepsi od dawna korzystają z orzeźwiającej mocy niebieskiego. W połączeniu z kostkami lodu, albo odpryskami wody, puszki i butelki tego napoju sprawiają wrażenie bardzo orzeźwiających, przy okazji marka prezentuje się dynamicznie i kieruje się na młodych odbiorców.

zywiec

Na kolor niebieski postawiła też większość producentów wody mineralnej. Ponownie – prawdopodobnie dlatego, że jednoznacznie wiąże się on z czystością, pięknym górskim potokiem i orzeźwieniem w razie potrzeby. Na powyższym przykładzie widać także nawiązania do sportu. Oprócz niebieskich etykiet, spora część butelek do wody barwiona jest na niebiesko – wydaje nam się wtedy czystsza (symuluje obicie się nieba w tafli wody). Sposób ten wykorzystuje wspomniany wcześniej Żywiec Zdrój, Nałęczowianka, Ustronianka, Kropla Beskidu. Etykiety w tym kolorze ma także znany z kontrowersyjnych reklam Vytautas.

blue-analiser

Identyfikacja niebieskiego analizatora wody wykorzystuje powiązanie znaczenia tego koloru z czystością i sterylnością oraz miejscem gdzie się ono znajduje – basenem. Dzięki temu, użytkownik jeszcze bardziej upewnia się, że decydując się na ten produkt, podejmuje dobry wybór. Dodatkowo możemy być pewni, że znajdujące się w wodzie urządzenie wzbudzi znacznie mniej zainteresowania niż takie same, wykonane w innym kolorze.

Nasycone błękity łączone z jaskrawymi barwami są także kolorami kojarzonymi z dzieciństwem, zabawkami, mogą być więc z powodzeniem wykorzystywane na stronach przedszkoli, zabawek, ubranek dla dzieci oraz wszędzie tam, gdzie chcemy skrócić dystans, zaprezentować humorystyczne podejście.

piratecode

Twórcy tej strony, za pomocą kolorystyki i klimatu na stronie przedstawiają się jako twórców podchodzących do swojej pracy na luzie i z pasją. Na kolejnych podstronach kolory są nieco bardziej nasycone, co sprawia, że odbieramy ich jako osoby kreatywne i pełne świeżych pomysłów.

W artykule na temat zielonego, jeden z naszych czytelników zauważył, że większość ze złowrogich postaci powiązana jest z rażącym jego odcieniem. To fascynujące jak bardzo twórcy bajek Disneya korzystają ze znaczeń konkretnych barw, aby nadać swoim postaciom oczekiwane cechy. Kopciuszek – księżniczka związana z czystością, niewinnością i skromnością, prezentowana jest nam w tym kolorze.

cindirella

Nieodłącznym elementem stroju Elsy z Frozen także są niebieskie elementy – jest ona silna, kreatywna, ale i nieco zamknięta w sobie.

elsa

Równocześnie złe postacie – takie jak królowa śniegu, znacznie częściej przedstawiane są całe w bieli, albo w ciemnych granatach – tak aby uniknąć pozytywnych wpływów błękitów na jej odbiór.

Pozostając przy postaciach i wpływie koloru ubioru na ich odbiór, warto też powiązań niebieski, a w szczególności jego jasne odcienie z religijnością i uduchowieniem. Najlepszym przykładem są tutaj wizerunki Matki Boskiej na obrazach – w większości przypadków przyodziana jest ona w niebieskie szaty (szczególnie Matka Boska Niepokalana). Z jednej strony wskazuje to na jej niewinność, z drugiej oddaje szacunek i cześć (niebieski był kiedyś jednym z trudniejszych w zdobyciu, a więc droższych barwników). Duża ilość instytucji religijnych korzysta z niebieskiego w swoich identyfikacjach wizualnych.

maryja

Mistyczne znaczenie niebieskiego towarzyszy ludzkości od bardzo dawna – bóstwa starożytnej Gracji i Rzymu – Zeus i Jowisz łączone były z niebieskim. Wynika to najpewniej z wiązania koloru z niebem i z drugiej strony – z niewystępowaniem go w większych ilościach w naturze, a więc w pewnym sensie z byciem wyjątkowym. Niebieski najprędzej spotkać można było jako kamień. Jeden z takich – Lapis lazuli w Starożytnym Egipcie symbolizował niebo – miejsce przebywania boga [wikipedia].

Niebieski jest także kolorem przyjaźni – podarowanie komuś niebieskiego kwiatu jest podobno tego oznaką. Kwiatem tym mogą być na przykład niezapominajki – symbol pamiętania o kimś i zainteresowania jego losem. Powiązanie tego koloru z nawiązywaniem i utrzymywaniem znajomości świetnie wykorzystują twórcy portali społecznościowych takich jak chociażby Facebook czy Twitter – ich identyfikacje praktycznie w całości bazują na tym kolorze.

twitter

Rozpoczynając pisanie tego artykułu planowałam zawrzeć wszystkie jego znaczenia w jednym tekście, rozpisałam sobie ich jednak tyle, że obawiam się, że większość z czytelników nie znalazłaby w sobie tyle samozaparcia, aby przeczytać go w całości. W związku z tym postanowiłam, że podzielę go na dwie części. W kolejnej z nich opiszę znaczenie niebieskiego w jego ciemniejszych odcieniach – związanych z biznesem, kreatywnością, technologią oraz wszystkim tym, czego nie udało mi się zawrzeć w dzisiejszym tekście.

To może Cię zainteresować