Każdą współpracę z klientem musimy rozpocząć od poznania jego wymagań, które pozwolą nam określić zakres prac, a później także wycenić projekt i oszacować ile czasu zajmie nam jego realizacja. Można to zrobić na spotkaniu oko w oko, poprzez komunikatory internetowe czy za pomocą maila. Samo spotkanie też może mieć wiele form - od interaktywnych warsztatów, po zwykły dokument z serią pytań niezbędnych do rozpoczęcia przez nas pracy.

Bez znaczenia jednak który kierunek obierzecie, wynikiem zawsze będzie pewna forma briefu, w której znaleźć powinny się podstawowe informacje o firmie oraz o realizowanym zleceniu. W dzisiejszym artykule zebrałam listę pytań, które stanowią podstawę mojego briefu wykorzystywanego podczas realizacji zleceń polegających na tworzeniu stron internetowych.

Pytania podstawowe

Na początek warto zadbać o to, aby podczas wykonywania zlecenia otrzymać pełen pakiet informacji na temat firmy lub osoby, z którą współpracujemy. 

• Imię i nazwisko oraz kontaktowy adres e-mail - chociaż wydawać by się to mogło niepotrzebne, mimo wszystko warto posiadać te informacje już w formularzu. Ułatwi nam to konstruowanie umowy;
• Nazwę strony;
• Adres docelowy strony;
• Dane fakturowe - nie ma konieczności zamieszczania ich już w specyfikacji i wśród niektórych klientów może to wzbudzić niepotrzebne podejrzenia, jednak z drugiej strony może to znacznie ułatwić Ci pracę. Zdarzyły mi się sytuacje, w których rozpoczęcie zlecenia spowalniało się tylko dlatego, że klient nie miał czasu, albo zwyczajnie zapomniał przesłać danych potrzebnych do przygotowania umowy lub wystawienia faktury. Oczywiście kwestie finansowe są rzeczą delikatną, więc warto dopasować to do typu klientów, z którymi pracujecie;
• Ilość osób decyzyjnych - jest istotna ze względu na konieczność oszacowania czasu realizacji zlecenia. Im będzie ich więcej, tym komunikacja stanie się dłuższa i bardziej uciążliwa. Warto wziąć to pod uwagę w czasie wyceny;

Pytania o działalność firmy

Brief strony internetowej powinien zawierać także informacje, które pozwolą nam poznać firmę, z którą będziemy współpracować, aby jak najlepiej wykonać powierzone nam zadanie. 

• Historia i specyfika działalności - to nic innego jak prosty opis działalności naszego potencjalnego klienta. Skąd wziął się pomysł, dlaczego zajmuje się taką, a nie inną branżą, co jest dla niego ważne, jak na tle innych firm pozycjonuje się jego marka. Pozwoli nam to lepiej zrozumieć to zlecenie;
• Silne i słabe strony firmy - odpowiedź na to pytanie teoretycznie powinna pojawić się w poprzednim pytaniu, jednak w mojej specyfikacji zamieściłam ją osobno, ponieważ jest to dla mnie szczególnie ważne. Projektując stronę, powinniśmy skupić się na tym, aby pokazać firmę klienta z jak najlepszej strony - posiadając wiedzę na temat mocnych i słabych stron - jesteśmy w stanie to zrobić o wiele sprawniej;
• Zakres oferty - czyli co sprzedaje lub chce sprzedawać klient;
• Cel powstania nowej strony - to bardzo istotny punkt, z którego wagi często nie zdają sobie sprawy klienci i właściwie nie potrafią odpowiedzieć na nie podczas pierwszej rozmowy na temat strony. W większości przypadków na tak zadane pytanie usłyszymy odpowiedź „chcę zwiększyć sprzedaż”, jednak jeśli nie jest to sklep internetowy - trudno będzie nam realnie pomóc w tak szeroko określonym zakresie, a już na pewno zmierzyć efekty pracy. Warto więc wyciągnąć od klienta informację na temat preferowanego, realnego efektu naszych działań. Takim może być zwiększenie widoczności w Google, ilości zapytań, odsłon na firmowym blogu czy poprawa wizerunku wśród odbiorców;
• Odbiorca docelowy - kolejne pole, które będzie dla nas istotne podczas określania aspektów wizualnych. W tym wypadku klienci często mają problem z określeniem konkretnego targetu lub robią to bardzo szeroko. Z pomocą przyjść mogą tutaj persony - przygotowanie kilku z pewnością da nam lepszy pogląd na to kto zdaniem klienta będzie z niej korzystał. Niestety stworzenie person zajmuje nieco więcej czasu i nie każda osoba da się na to namówić. 
• Informacja na temat istniejącej identyfikacji wizualnej - warto upewnić się, czy firma, dla której tworzymy nową stronę, posiada już księgę znaku, czy księgę identyfikacji wizualnej. Jeśli tak - będziemy musieli jej przestrzegać;
• Konkurencja firmy na rynku - w tym wypadku istotna będzie przede wszystkim konkurencja lokalna - zdarza się, że nie posiada nawet strony, albo jest ona słabo wypozycjonowana i wykonując research samodzielnie możemy na nią w ogóle nie trafić;
• Plusy i minusy aktualnej strony - istotne jest także, aby poznać opinię klienta na temat aktualnie funkcjonującej strony (o ile istnieje). Warto także dopytać go co na niej działa i sprawdza się dobrze, a na co skarżą się jej użytkownicy;

Pytania o funkcje strony

Mógłby się wydawać, że funkcje strony nie są istotne dla grafika. Jednak niezależnie od tego czy projektujesz tylko wygląd, czy zajmujesz się też kwestiami związanymi z jej działaniem, warto zdawać sobie sprawę z tego, jakie zawierać ma strona. 

• Czy strona ma posiadać panel do aktualizacji? Zagadnienie to związane jest ściśle z kodowaniem strony, jednak często może być także istotne podczas projektowania. Strony z możliwością edycji projektuje się inaczej niż strony statyczne, ponieważ musimy przygotować się na wiele dodatkowych sytuacji, które mogą wystąpić, takich jak dłuższe teksty, brak informacji czy innego rodzaju układy w zależności od ilości treści;
• Wersje językowe - projektując stronę posiadającą więcej niż jedną wersję językową musimy upewnić się, że wybrany przez nas font posiada wszystkie potrzebne znaki;
• Funkcje i sekcje na stronie - takie jak aktualności, sekcja o mnie, blog, newsletter. Listę tą warto aktualizować i uzupełniać na bieżąco w miarę pojawiania się kolejnych zleceń;
• Pozycje w menu - klienta zapytać można też o menu i zawartość strony. Nawet jeśli docelowo coś się jeszcze zmieni, da nam to pogląd na kierunek i stopień rozbudowania, w jakim zmierza strona;

Pytania o wygląd strony

Na koniec oczywiście pozostaje nam kwestia zadania pytania o wygląd strony. 

• Tonacja - informacja na temat tego czy strona ma być jasna, czy ciemna;
• Preferowana kolorystyka - możemy zapytać klienta o konkretne kolory (czasem wynikają one z identyfikacji wizualnej, czasem po prostu z preferencji);
• Jakie zdjęcia lub grafiki mają zostać użyte do zaprojektowania strony? -  warto dopytać czy będziemy korzystać z gotowych materiałów, czy ze zdjęć stockowych;
• Jakie wrażenie strona ma wywrzeć na odwiedzającym - strony mogą być eleganckie, przyjazne, nowoczesne czy profesjonalne;
• Strony spełniające wymagania - zamieszczenie ich jest istotne i pomaga w tworzeniu mockupów na późniejszym etapie;
• Dodatkowe uwagi odnośnie wyglądu;

Na liście z pytaniami brakuje informacji o stylu, w jakim ma być wykonana strona. Kiedyś o to pytałam, jednak z biegiem czasu odeszłam od tej praktyki. Klientowi bardzo często trudno jest określić, o jaki styl mu chodzi i może nieopatrznie wprowadzić nas w błąd, co w efekcie przyniesie efekt odwrotny od zamierzonego. O wiele lepiej sprawdzi się tutaj stworzenie na kolejnym etapie moodboardów, które pomogą nam w ustaleniu kierunku wizualnego.

A gdzie tu miejsce na naszą pracę?

Jak zapewne widzisz - pytania jakie znajdują się w moim briefie, są dość konkretne, ich celem jest wyłapanie jak najwięcej szczegółów na temat wizji klienta. A co z tą wizją dalej? Nasza praca. 

Brief, to tylko jej początek, który powinien pozwolić na wycenę (lub jej wstępną wersję - w zależności od sposobu, w jaki pracujecie). W kolejnych krokach musicie samodzielnie wykonać research, zastanowić się nad najlepszymi rozwiązaniami od strony funkcjonalnej oraz wizualnej. Brief ma być tylko pomocą i stanowić podstawę do dyskusji (a często także polemiki) z klientem.

A jakie pytania Wy zadajecie swoim klientom?