Książki, to świetne źródło wiedzy i motywacja do zawodowego rozwoju. Na Grafmagu zrecenzowaliśmy już sporo pozycji, postanowiłam więc zerknąć nieco dalej i poprosiłam polskich projektantów o podzielenie się swoimi ulubionymi lekturami.
W artykule znajdziecie propozycje od Gosi Herby, Tomasza Maciąga, Leny Mitek, Marka Guzińskiego, Beaty Kurek, Jacka Rudzkiego i Mateusza Machalskiego. Dzięki sporej rozpiętości zainteresowań osób, które udało się zaprosić do udzielenia tego mini wywiadu, znajdują się tutaj pozycje, które rozwiną Was teoretycznie, wesprą w poprawie motywacji, usprawnią prowadzenie firmy i dostarczą chwilę relaksu.
Mam nadzieję, że znajdziecie tutaj coś dla siebie!
Gosia Herba
Beatles v písních a obrazech – Alan Aldridge, Praha 1969, (czyli „The Beatles Illustrated Lyrics”)
Książka, którą bez przerwy oglądałam jako dziecko. Przypuszczam, że to te cudowne, szalone, kwasowe ilustracje sprawiły, że zapragnęłam zostać artystką, kiedy dorosnę. Teraz już mocno zniszczony, niegdyś solidnie wydany album zawiera teksty piosenek Beatlesów, którym towarzyszą ilustracje i fotografie wspaniałych artystów m.in. Tomiego Ungerera, Rolanda Topora, Harrego Wilocka, Petera Le Vasseur’a, Folona, czy Davida Hockneya.
El Borbah – Charles Burns
To mój początek przygody z komiksem. „El Borbaha” pożyczył mi Mikołaj, mój obecny mąż. Lata temu, kiedy byliśmy jeszcze ziomeczkami, przesiadywałam u niego w pokoju, pochłaniając komiks za komiksem. Po Burnsie przyszły kolejne komiksowe objawienia; jednak to właśnie tłustawy zapaśnik sprawił, że pokochałam to medium, zarówno jako czytelniczka, jak i twórczyni.
Dwie poważne damy – Jane Bowles
To książka, którą zabieram na wakacje, po którą sięgam w momentach, kiedy przytłacza mnie życie. W końcu to cudowna ucieczka do świata bezkarnego i bezpretensjonalnego szaleństwa, rozkosznej zabawy, igraszek, niedorzeczności. Świetne lekarstwo na przepracowanie.
Tomasz Maciąg, Creative Sparks
Najbardziej cenię książki, które wywołują refleksje i zmieniają myślenie na jakiś temat. Dlatego do mojego zestawienia trafiły pozycje, które stały się katalizatorem zmian na różnych etapach rozwoju Fuse Collective.
Mit przedsiębiorczości - Michael Gerber
Kiedyś wydawało mi się, że jeśli jesteś naprawdę dobry w swojej pracy, to również twoja firma jest skazana na sukces. To właśnie jeden z mitów, który obala książka. Pokazując kolejne etapy układania własnego biznesu, Gerber daje sporo praktycznych wskazówek jak pracować nad własną firmą (podział obowiązków, wewnętrzne procesy, komunikacja itd.). Jedną z ważnych refleksji było zrozumienie, że wewnątrz mnie jako właściciela firmy, nieustannie rywalizują 3 osobowości:
- przedsiębiorca – wizjoner i marzyciel, który patrzy w przyszłość i chce zrobić coś ciekawego;
- kierownik – pragmatyczna osobowość, która chce budować porządek i tworzyć procesy;
- technik/specjalista – twórca, który koncentruje się na realizacji bieżących projektów.
W biznesie kreatywnym technik/specjalista często jest dominującą częścią osobowości, co powoduje zaniedbanie pozostałych elementów biznesu.
Brutally Honest: No Bullshit Strategies To Evolve Your Creative Business - Emily Cohen
Gdybym trafił na tą książkę wcześniej, pewnie uniknęlibyśmy sporej ilości błędów młodego biznesu. Mit przedsiębiorczości zmienił moje myślenie o własnej firmie, ale dał tylko szkielet do budowania biznesu. Emily Cohen pomaga wypełnić ten szkielet, dzieląc się doświadczeniami z pracy jako konsultant dla małych agencji. Dzięki case study z realnych biznesów, można zobaczyć co działa, a czego warto unikać. W książce pojawiają wskazówki dotyczące pracy nad wszystkimi kluczowymi obszarami rozwoju agencji, w tym wybór specjalizacji, podejście do wycen i ofert, struktura zespołu itd.
New Sales. Simplified - Mike Weinberg
Gdy uświadomiłem sobie, że dobre portfolio nie wystarczy do zdobywania klientów, zacząłem czytać książki o sprzedaży. To właśnie Mike Weinberg poukładał moje myślenie w tym obszarze oraz pomógł zbudować powtarzalny proces sprzedażowy. Czyli wszystko to, co dzieje się od pierwszego kontaktu z potencjalnym klientem, do przygotowania i prezentacji oferty. Dzięki lekturze lepiej zrozumiałem także naszych klientów, co okazało się kluczem do tworzenia ofert lepiej dopasowanych do ich potrzeb.
Profit First - Mike Michalowicz
Mike Michalowicz pomógł mi rozłożyć na czynniki pierwsze finanse firmy, a później zrozumieć jakimi zasadami się rządzą (a wcześniej wydawało mi się, że miałem to nieźle poukładane). Najważniejszym efektem po lekturze było zbudowanie prostego modelu w excelu, który pomaga mi na bieżąco śledzić finanse oraz podejmować decyzje pod kątem przyszłości (np. kiedy możemy inwestować lub zatrudniać).
Lena Mitkowa, Leniva° Studio
Regularny kontakt z literaturą jest dla mnie niezbędnym elementem higieny psychicznej – zawsze warto znaleźć czas na książkę – czy to prawdziwą, fizyczną, często sprawiającą przyjemność także w kategoriach estetycznych, czy to e-book lub audiobook. Bardzo cenię sobie branżowe wydawnictwa (d2d, niemieckie Verlag Hermann Schmidt), ale jeśli chcemy otworzyć sobie głowę, warto wyjść poza kanon literatury związanej z designem i na pewno poza półkę z literaturą związaną z projektowaniem marek.
Lubię wracać do klasyki (ostatnio Vonnegut i Hesse), być na bieżąco z polskim reportażem (tu ostatnio polecam Cyrk polski Dawida Krawczyka, Zapaść Marka Szymaniaka i Szczury z via Veneto Piotra Kępińskiego). Czasem im dalej odejdziemy od branży, tym więcej dowiemy się rzeczy, które możemy wykorzystać w pracy i które kształtują naszą empatię. Chciałabym jednak polecić 2 pozycje, które (obok książek Naomi Klein) polecam jako najbardziej otwierające głowę w kontekście projektowania:
Bullshit Jobs - David Graeber
Książka Graebera to esej na temat bezsensownych stanowisk pracy w dzisiejszej gospodarce rynkowej. Bezpardonowo i precyzyjnie rozprawia się z mitami efektywności, kulturą spotkań. Nie jest to podręcznik, nie ma tu gotowych rozwiązań. Ten tekst pozwala nam lepiej zrozumieć naszych klientów (bardzo często), ale także poddawać wątpliwość sens tego, jak sami pracujemy i czemu nasza praca służy. Lekka forma i wciągający styl ułatwiają przełknąć gorzki posmak lektury.
Ruined by Design: How Designers Destroyed the World, and What We Can Do to Fix It - Mike’a Monteiro
Najlepszą rekomendacją dla tej książki są oburzone recenzje na Amazonie. Monteiro nie bierze jeńców i nie stara się nakreślić pełnego obrazu środowiska i jego etyki. Dostaje się po głowie zarówno uczelniom, jak i samym projektantom. Mój ulubiony cytat:
„Design is not about expressing yourself. Design is not about following your dream. Design is not about becoming a creative. Design is about keeping people from doing terrible things to other people”.
Marek Guziński, Rio Creativo
Instynkt sztuki. Piękno, zachwyt i ewolucja człowieka - Denis Dutton
Kolory, archetypy, storyteling i kobiecy orgazm. Denis Dutton niczego nie pomija. Mówi o sztuce w sposób bardzo kompleksowy, opierający się o ewolucję, psychologię, nauki społeczne i antropologię, przez to nadaje jej wyjątkową rolę. Odpowiada na pytanie skąd się bierze nasza potrzeba tworzenia i podziwiania. Mówi o zadziwiająco uniwersalnych tęsknotach i pragnieniach, które pchają nas ku pięknym rzeczom.
Autor świetnie miksuje świat nauki z kulturą i sztuką. Łączy to, co często stawiamy na przeciwległych biegunach. Warto o tym pamiętać, bo przy pracy w brandingu świadomość, że marki idą z kulturą w parze jest kluczowa.
Power of Ignorance - Dave Trott
Jeśli pracujesz w branży kreatywnej, to musisz znać nazwisko autora! Dave Trott to błyskotliwy dyrektor kreatywny, copywriter i autor doskonałych książek. Jego ostatnia publikacja to zbiór fascynujących historii pokazujących w jakie zaskakujące miejsca może zaprowadzić nas kreatywność i nieszablonowe myślenie. Te opowieści są równie krótkie, co wciągające. Można je czytać w każdych okolicznościach, czerpiąc z nich tyle samo przyjemności, ile wiedzy. Nie bój się przyznać, że czegoś nie wiesz, nie kopiuj, zadawaj pytania, próbuj nowych rozwiązań - do tego zachęca nas Autor.
Godne polecenia są też pozostałe książki pana Dave’a i jego felietony ukazujące się w magazynie Campaign.
Podaj dalej. Design, nauczanie, życie. - Lenk Krzysztof, Satalecka Ewa
Ta książka, to wywiad rzeka z jednym z najbardziej utytułowanych polskich projektantów, pionierem projektowania informacji i wizualizacji danych. Krzysztof Lenk dzieli się w nim otwarcie swoją wiedzą o grafice projektowej, doświadczeniami z pracy jako nauczyciel designu, opowiada o swoim życiu prywatnym. To wszystko łączy się w zaskakująco spójną całość - lekcję o tym jak być lepszym projektantem. Każdy znajdzie tu coś dla siebie, bo mimo, że pan Krzysztof zmarł ponad trzy lata temu, a świat pędzi do przodu, to jego spostrzeżenia i rady są wciąż niezwykle aktualne.
Beata Kurek, Love Letters Studio
Lettering Manual - Ken Barber
„Lettering Manual” od legendarnego studia House Industries to zdecydowanie najlepszy podręcznik projektowania liternictwa z jakim się spotkałam. Poza przekazaniem podstaw - procesu projektowania litery - pozwala na wnikliwe spojrzenie wgłąb całego związanego z nią warsztatu i działania kreatywnego. Każde omówione zagadnienie jest poparte zarówno ćwiczeniami, jak i szerokim materiałem wizualnym - w tym autentycznymi szkicami narzędziowymi i przykładami projektów.
Książka zawiera case studies realizacji komercyjnych z wykorzystaniem customowego liternictwa (m.in. dla Hermès i Jimmy’ego Kimmel’a) oraz porady, jak w metodyczny sposób opracowywać je na potrzeby poszczególnych zastosowań. Jeśli dodamy do tego dowcipny język autora, pogłębione opisy i pięknie ilustracje z signpaintingowym sznytem, otrzymamy prawdziwy skarb literniczej biblioteczki.
Ilustratorki, ilustratorzy. Motylki z okładki i smoki bez wąsów - Barbara Gawryluk
To książka, po którą początkowo sięgnęłam jako po wspólny portret mistrzów polskiej ilustracji. Jednak to, co okazało dla mnie w niej najcenniejsze, to jej niezwykle bogaty - i jak się okazuje dosyć specyficzny - materiał wizualny. Rozmowy lub wspomnienia o każdym z autorów zostały poparte przeglądem zilustrowanych przez niego książek.
Wyjątkowości wybranym pracom dodaje fakt, że wiele z nich zaprezentowano na przykładzie okładek zawierających autorską typografię. Nieoczekiwanie książka o ilustracji okazuje się więc kolekcją liternictwa spod ręki mistrzów, m.in. Stannego, Szancera, Rychlickiego i Grabiańskiego oraz wielu innych. Tym cenniejszą, że przy zainteresowaniu rodzimą typografią ta służąca ilustracji wydaje się wciąż pozostawać nieodkryta, a przecież wyjątkowo piękna.
Jacek Rudzki, Motyw Studio
Trademarks & Symbols of the World vol. 4 - Yasaburo Kuwayama
Wybrana pozycja streszcza zamiłowanie do dwóch rzeczy, starych książek o projektowaniu oraz znaków graficznych. Serię Trademarks & Symbols udało mi się nabyć około dziesięciu lat temu. Jeszcze na studiach w Londynie kiedy takie perełki można było kupić dosłownie za kilka złotych. W czterech tomach znajduje się kopalnia inspiracji, graficznych. Od korporacyjnych identyfikacji przez piktogramy do pięknych znaków.
TD 63–73 - Ben Bos
Angielskie wydawnictwo od lat wydaje książki na najwyższym poziomie skupiając się między innymi na dokumentowaniu dokonań klasyków designu. Tutaj Ben Bos streszcza historię Total Design, legendarnego studia brandingowego gdzie poza autorem pracował np. Wim Crouwel. Pozycja ma 500 stron. Poza ogromną ilością inspirujących treści można się tutaj zwrócić w razie potrzeby w poszukiwaniu materiałów graficznych. Klasyk.
A Graphic Odyssey (katalog wystawowy) - Wim Crouwel
Fajny katalog / publikacja z wystawy to zawsze dobra wisienka na torcie pozwalająca zapamiętać na długo jej treść. Znajduje to potwierdzenie w przypadku tego 100 stronnicowego zeszytu formatu A5. Nabyłem ją w londyńskim Design Museum w 2011 roku podczas wystawy prezentującej twórczość Wima Crouwela. W środku graficzna piguła, dzięki której poznałem jego twórczość i zakochałem się w podejściu do pracy.
Make It Now - Anthony Burrill, Penguin Random House
Stronię od publikacji coachingowo / motywacyjnych. Jednak „Make It Now” to wyjątek. Dlaczego? W razie „dołu kreatywnego” autor w bardzo prosty sposób przypomina dlaczego kocham projektowanie graficzne. Hasła typu „Work hard & be nice to people” czy „I like it. What is it?” znakomicie to ilustrują. Poza tym książka wypełniona jest po brzegi smaczkami w postaci gromadzonych przez lata przez Anthonego wszelkiego rodzaju drukami czy „śmieciami graficznymi”.
Księga Zachwytów - Filip Springer, Agora SA
Jestem w tym temacie laikiem jednak w wolnych chwilach lubię czytać książki o architekturze. Filip Springer jest człowiekiem, którego teksty pokazały, że nie musi to być nudne. Poza tym pozwala w jakiś sposób zrozumieć to co dzieje się dookoła nas i dlaczego otaczająca nas przestrzeń wygląda jak… Księga Zachwytów jest czasami śmieszna czasami smutna, ale od deski do deski bardzo ciekawa.
Wrappers Delight - Jonny Trunk, Fuel Publishing
Tutaj znajdziemy sekcję książek, które odnoszą się w mojej głowie do wspomnień z dzieciństwa i wszelakiej maści nostalgii. W tej konkretnej pozycji na ponad 200 stronach dostajemy pięknie zaprezentowane skany starych europejskich i amerykańskich opakowań słodyczy. Gumy do żucia, cukierki, etykiety napojów gazowanych, czekolady, żelki. W skrócie graphic porn.
Mateusz Machalski
Będzie ciężko, ponieważ jest tak dużo wartościowej literatury, że taki wybór skazany jest automatycznie moim zdaniem na porażkę – natomiast, poniżej lista książek, które uważam, że każda projektantka i każdy projektant powinien przeczytać:
Człowiek i jego znaki - Adrian Frutiger
Absolutna biblia i podstawa, jeśli chodzi o komunikację wizualną. Autor będący jednym z największych autorytetów w różnych dziedzinach komunikacji wizualnej w bardzo przystępny sposób tłumaczy nam nie tylko podstawy psychofizjologii widzenia, ale również przyczynowo skutkowe ścieżki, które doprowadziły nas do współczesnego projektowania.
Język rzeczy. W jaki sposób przedmioty nas uwodzą? - Deyan Sudjic
Podobnie jak przy pierwszej pozycji nazwisko autora mówi wszystko – genialna książka, która pokazuje design, jako język zakorzeniony głęboko w kulturze. Dla mnie chyba jedną z pierwszych pozycji, po której zacząłem mocniej zwracać uwagę na konsumpcjonizm oraz myślenie w kontekście projektowania graficznego o tym jak dany projekt będzie się starzał z biegiem czasu.
Czasopismo Projekt
Pomimo, że to nie książka, uważam, że warto szukać na allegro, w antykwariatach i innych miejscach różnych wydań czasopisma projekt. Kosmiczna bomba wiedzy no i język… naprawdę zawsze jak trafiam na jakiś wywiad w tym czasopiśmie nie mogę się nadziwić na jakim poziomie byli zarówno twórcy/twórczynie oraz rozmawiający z nimi dziennikarze/dziennikarki. Zamiast standardowych „co Panią/Pana inspiruje” – „Jak Pan odczuwa obecność podłoża tradycji, a także nurtu plebejskiego w swojej sztuce?” (Wywiad z Henrykiem Tomaszewskim). Istotną sprawą było równoległe pisanie o teatrze, sztuce, projektowaniu graficznym i wzornictwie – wydaje mi się, że dzisiaj bardzo brakuje krytyki, która wychodzi za sztywne ramy swojej dziedziny.
Dizajn i sztuka - Bruno Munari
Co tu dużo pisać… chyba najlepiej zachęci cytat z książki na stronie wydawnictwa D2D „Trzeba dziś już obalić mit boskiego artysty, tworzącego jedynie arcydzieła przeznaczone dla osób o wybitnej inteligencji. Należy powiedzieć, że póki sztuka nie podejmuje problemów życiowych, póty interesują się nią tylko nieliczni. Dziś, w chwili, gdy nasza kultura staje się coraz bardziej masowa, artysta musi zejść ze swego piedestału i zniżyć się do projektowania szyldu dla rzeźnika (jeśli potrafi).”
Jak projektować kroje pisma. Od szkicu do ekranu - Cristóbal Henestrosa, Laura Meseguer, José Scaglione
Świetny w swojej prostocie przewodnik o projektowaniu krojów pism. Uważam, że to lektura absolutnie obowiązkowa dla każdego projektanta/projektantki, niezależnie czy chce zajmować się UX, Typo, Brandingiem, Plakatem czy czymkolwiek innym. Gigantyczna porcja wiedzy zarówno o korektach optycznych zasadach kreślenia krzywymi beziera jak i prawie autorskim.
Prawo autorskie dla projektantów - Bednarska Weronika, Bywalec Maryla, Anna Golan, Lerche-Górecka Żaneta
O ile świat byłby dla mnie prostszy, gdyby ta książka ukazała się jak byłem w liceum i zaczynałem przygodę z komercyjnymi projektami. Bardzo przyjaźnie podane i fajnie zaprojektowane – co czyni z tej pozycji absolutną podstawę dla każdego kto chce działać w przemyśle kreatywnym i mieć świadomość tego jak działa prawo autorskie.