Grawery, sublimacja, termotransfer, tampodruk, nadruki UV… to nie czarna magia, a najpopularniejsze metody druku grafik na rozmaitych nośnikach. Radzimy, jak się przygotować do często nierównej walki z programami graficznymi i przy tym nie zwariować.

Znakowanie gadżetów reklamowych to temat bardzo szeroki. Techniki nadruku zależą od wymagań Klientów, ich upodobań, nośników, na których ma „pojawić się” projekt czy też od budżetu, jakim dysponują klienci. W naszym poradniku opisujemy pokrótce najpopularniejsze metody nadruków reklamowych, ich zastosowanie oraz wytyczne, jakie należy spełniać tworząc projekt graficzny.

Prawda jest taka, że złoty środek nie istnieje, ale z powodzeniem można wymienić wiele spójnych zasad, które są stosowane w większości drukarni. Choć zdarzają się zróżnicowane wymagania, to gros z nich przyjmuje pliki graficzne przygotowane wg popularnych metod. Jedną z nich jest tworzenie plików wektorowych, w formatach .cdr (Corel Draw) lub .ai (Adobe Ilustrator), z fontami zamienionymi na krzywe.

Tampodruk

Druk tamponowy polega na przenoszeniu z matrycy farby drukarskiej miękkim, zwykle silikonowym stemplem (tzw. tamponem) na znakowany materiał. Metoda ta charakteryzuje się niezwykle wyraźnym odwzorowaniem grafik (do 4 kolorów), co ma niebagatelne znaczenie na przykład przy druku logotypów.

Ta metoda jest bardzo popularna nie tylko ze względu na relatywnie niską cenę, ale także dzięki wielu możliwościom, jakie daje (giętki silikon dopasowuje się do różnych kształtów). Za jej pomocą możemy wykonywać nadruki na kubkach, długopisach, na plastikowych, metalowych, szklanych czy nawet skórzanych przedmiotach. Zaleca się jednak, by na powierzchniach miękkich używać tylko jednego koloru, by uniknąć niespasowania. Budowa przedmiotu, który chcemy zadrukować jest równie istotna na przykład pod kątem dostępności dla maszyny tampodrukowej.

Druk tamponowy rozpoczynamy od przygotowania projektu graficznego w wersji wektorowej. Najczęściej tworzymy go w formatach .cdr, .ai lub PDF. Użyte fonty muszą być zmienione na krzywe, a sam projekt nie powinien być nadto skomplikowany. Na przykład nie powinien posiadać linii cieńszych niż 0,1 mm. Minimalna wielkość wybrania/prześwitu wynosi zaś ok. 0,2 mm. Istotne jest, by przy małych nadrukach zwracać uwagę na prześwity i grubości linii. Ważne jest to tym bardziej, że różne drukarnie mają różne wymagania, dlatego warto wcześniej zapytać produkcji, jak dokładnie przygotować plik.

Pole zadruku tamponu w standardzie wynosi ok. 70 mm na 20 mm oraz 50 mm na 50 mm przy czym minimalna wysokość fontu stanowi od 0,5 do 1 mm (w zależności od standardów wybranej drukarni).

Sublimacja

Sublimacja jest metodą znakowania jasnych tkanin poliestrowych.  Np. białych, kremowych czy żółtych, bowiem na ciemnych materiałach spada intensywność kolorów. Istnieje jednak możliwość druku czarnego koloru na ciemnych tkaninach. Sublimacja stosowana jest najczęściej na odzieży sportowej, t-shirtach, bluzach i pokrowcach. Metoda ta jest stricte procesem chemicznym, który na stałe wnika w tkaninę. Dzięki temu nadrukowane kolory są odporne na pranie oraz słońce i nie są wyczuwalne w dotyku. Dodatkowo sublimacja przepuszcza powietrze, dlatego jest często wybierana przez sportowców.

Projekt grafiki pod sublimację może być wektorowy lub wykonany w mapie bitowej z minimalną rozdzielczością 300 DPI. Ta metoda znakowania charakteryzuje się nieograniczoną gamą kolorystyczną włącznie z przejściami tonalnymi. Pozwala na druk zdjęć i skomplikowanych grafik. Projekt w większości przypadków przygotowuje się w kolorystyce CMYK. Jeśli zdecydujemy się na druk pliku wektorowego, to ważne jest, by wszystkie warstwy z efektami i gradientami zrasteryzować dla zachowania kompatybilności.

Sitodruk

Druk sitowy to dziś jedna z najpopularniejszych technik drukarskich polegającą na nanoszeniu farby na materiał przez szablon i siatkę sitodrukową (im gęstsza siatka, tym lepszy efekt finalny). Wspomniana siatka może być używana wielokrotnie.

Plik do druku sitowego należy przygotować w wektorach, a - podobnie jak w opisanych wyżej przykładach - fonty muszą być zamienione na krzywe. Większość drukarni preferuje format PDF, .cdr lub .ai, .eps. Kolory powinny być podane według wzornika Pantone.

Z powodzeniem do druku sitowego można wykorzystać także bitmapę. Pamiętajmy jednak, aby rozdzielczość projektu była odpowiednio duża (min. 300 dpi). Mniejsze rozdzielności również mogą być drukowane, ale nie gwarantują odpowiedniej jakości.

Grawer

Technika grawerowania laserem polega na wypalaniu wiązką lasera wybranego przedmiotu zgodnie z wytycznymi przesłanymi z danej drukarni. Można jednak owe dyrektywy uśrednić, ponieważ istnieją normy dopuszczane niemal wszędzie.

Projekt przede wszystkim powinien być achromatyczny, czyli posiadać jeden kolor i być zapisany wektorowo (wspomniane wyżej formaty .cdr, .ai, .eps, PDF) albo w bitmapie. Ten ostatni format, co niezwykle istotne, musi mieć bardzo wysoką rozdzielczość (min. 500 dpi). Im będzie ona większa, tym efekt końcowy będzie lepszy.

Kolor graweru wynika z podłoża, na jakim jest wykonywany, dlatego warto zwrócić uwagę na barwę produktu. Grawer bowiem będzie inaczej wyglądał na przedmiocie drewnianym, inaczej na metalowym, czy też skórzanym. W związku z tym, na niektórych produktach może być na przykład mniej widoczny.

W trakcie przygotowywania pliku wektorowego zaleca się, by kształty nie nachodziły na siebie. Dlatego zalecamy unikanie tzw. overlappingu, czyli nakładających się na siebie elementów. Jest to istotne, ponieważ grawerowane są elementy czarne, które zawiera projekt. Wszelkie białe elementy natomiast pozostają w kolorze produktu.

Haft

Plik do haftu powinien być w wektorach, choć zdarzają się drukarnie, które przyjmują także formaty .jpg, czy .bmp w wysokich rozdzielczościach.

Strukturę grafiki należy przygotować tak, by nie była przesadnie skomplikowana. Haft ma to do siebie, że jest ograniczony techniczne. W związku z tym, zaleca się usunięcie cienkich linii i mniej znaczących elementów grafiki lub pogrubienie ich.

Haft może być stosowany na dowolnej tkaninie i odzieży. Nadaje się idealnie do wyszycia np. herbu klubu sportowego na koszulkach, czapkach, bluzach czy kurtkach. Należy jednak pamiętać, aby nie używać haftu w trudno dostępnych miejscach, jak małe kieszonki czy kołnierzyki. Istnieje bowiem ryzyko ich zaszycia.

Termotransfer sitodrukowy

Istotą tego rodzaju techniki jest wykonanie nadruku na specjalnej folii (flex lub flock), by następnie za pomocą prasy termotransferowej przenieść go na materiał (tkaninę, ale także na powierzchnie metalowe czy szklane). Metoda ta charakteryzuje się bardzo wyraźnymi i ostrymi kolorami, gładkością i znakomitym odwzorowaniem szczegółów.

Ograniczeniem tej techniki jest natomiast brak możliwości wykonania przejść tonalnych. W standardzie stosuje się maksymalnie 8 pełnych kolorów. Im większa bowiem liczba kolorów, tym dopasowanie poszczególnych folii jest trudniejsze. Skutkuje to tym, że gotowy produkt może nieznacznie się różnić od pierwotnego projektu. Przygotowywana wektorowa grafika nie może zawierać elementów o niewielkich rozmiarach. Przyjmuje się, że ich minimalna wielkość to od 2 do 3 mm.

Termotrasfer można stosować na wielu rodzajach materiałów, m.in. na: bawełnie, filcu, czy też plastiku.

Nadruk UV

Druk UV, choć wykorzystywany od wielu lat, wciąż jest uznawany za innowacyjny. Polega on na druku z wykorzystaniem tuszy polimerowych, a następnie na utwardzaniu ich światłem UV. Tego rodzaju nadruki mają bardzo szerokie zastosowanie. Znakomicie radzą sobie na sztywnych materiałach, jak drewno, szkło, pleksi, aluminium, a także na tkaninach, foliach, banerach itd.

Plik do nadruku UV najlepiej przygotować w formacie .tiff z kompresją LZW, w rozmiarze 1:1, w barwach CMYK, rozdzielczości minimum 150 DPI.

Inne formy nadruku

Poza wymienionymi powyżej formami nadruku istnieje także wiele innych metod, które mają zastosowanie w różnych branżach. Nie sposób nie wymienić m.in.:

• Nadruków wypalanych, które jednak mają tę wadę, że z czasem mogą ściemnieć.
• Hot-stampingu, czyli nadruków odciśniętych na materiale. Charakteryzują się one dobrym odwzorowaniem grafiki, ale mają monohromatyczne ograniczenie.
• Druku offsetowego, który jest z kolei znakomitą metodą do wykonania druku przy wysokonakładowych zamówieniach. Polega on na przenoszeniu grafiki z aluminiowej matrycy na daną powierzchnie za pomocą cylindra pokrytego gumą.
• Druku solwentowego stosowanego przy drukach wielkoformatowych za pomocą farb solwentowych odpornych na czynniki matfosferyczne, ścieranie, czy nawet uszkodzenia mechaniczne.
• Domingu, czyli samoprzylepnych naklejek 3D. Ta metoda polega na nakładaniu specjalnej żywicy ma gotowy wydruk. Dzięki temu uzyskuje się efekt głębi i znacznie bardziej wyraziste kolory.