Już za moment Bydgoszcz i bydgoskie Młyny Rothera po raz kolejny zamienią się w miejsce pełne designu. W tym roku wydarzenie zdominuje typografia, a to wszystko dzięki tematowi przewodniemu, czyli znakom.

Z tej okazji zadałam wybranym prelegentom i prowadzącym warsztaty po 3 krótkie pytania związane z wydarzeniem. Zapytałam ich o to czym dla nich w ogóle są znaki i dlaczego powinny być istotne dla projektantów, jaki jest ich ulubiony znak oraz która z festiwalowych aktywności wydaje się im być najciekawsza. Zapraszam!

Znaki – co oznaczają i dlaczego są ważne dla projektantów?

Znaki to niezwykle szeroki temat, ale dla mnie szczególnie fascynujący w kontekście semiotyki – relacji między symbolem a znaczeniem. Na co dzień pracuję z literami, które są jednymi z najbardziej archetypicznych form znaków. Zamiast tworzyć zupełnie nowe symbole, zajmuję się interpretowaniem tych istniejących od wieków.

Litery mają ogromne znaczenie, zwłaszcza dziś, kiedy żyjemy w epoce najwyższego poziomu alfabetyzmu. Codziennie konsumujemy treści w ogromnej mierze za pośrednictwem pisma. Projektanci muszą być świadomi, jak wielką rolę odgrywa forma znaku w komunikacji, zarówno na poziomie funkcjonalnym, jak i w supraliminalnym wyrazie – czyli w sposób, w jaki kształt litery bezpośrednio wpływa na emocje i wrażenia odbiorcy.

Jaki jest Twój ulubiony znak?

Moim ulubionym znakiem jest ampersand, czyli popularna ‘etka’ (fran. et – i, oraz). Fascynuje mnie jego historia oraz nieskończona różnorodność form, jakie może przyjąć. Każdy nowy krój pisma to okazja do stworzenia czegoś wyjątkowego i zaskakującego w przypadku tego znaku. ‘Etka’ daje projektantowi sporo swobody i pozwala na odrobinę zabawy w ramach typografii.

Która festiwalowa aktywność jest Twoim zdaniem najciekawsza? 

Zdecydowanie polecam warsztaty w zecerni prowadzone przez Franciszka Otto. Projektanci, zwłaszcza ci pracujący w środowisku cyfrowym, rzadko mają okazję doświadczyć ręcznego składu tekstu. Te warsztaty to świetna okazja, by zrozumieć, skąd biorą się niuanse w naszej pracy z tekstem. Praca ręczna może dostarczyć wielu cennych, zaskakujących odkryć.

Znaki – co oznaczają i dlaczego są ważne dla projektantów?

Dla mnie znak to po prostu nośnik informacyjny, który odbiorcy dekodują w oparciu o instynktowną lub nabytą wiedzę. Znaki otaczają nas wszędzie i oczywiście dzielą się na wiele najróżniejszych typów. Z uwagi na profesję, którą się zajmuję do tych najbardziej interesujących mnie znaków zaliczam oczywiście litery – w ich najróżniejszej formie. Są one zarówno dekodowalne na poziomie języka literackiego (ponieważ pozwalają czytać) jak i języka wizualnego, ponieważ jako abstrakcyjne byty mogą być rozszyfrowywane jeszcze zanim się zacznie proces czytania. 

Jaki jest Twój ulubiony znak?

Myślę, że takich znaków są setki, bardzo nie lubię kategoryzować i wybierać naj – ponieważ stety/niestety projektowanie to nie sport w którym jednoznacznie i parametrycznie możemy uznać wyższość jednego wyczynu nad drugim. Ale jeśli już musiałbym wybrać to w kategorii sygnetu, będzie to Deutsche Bank Antona Stanowskiego – jest w nim wszystko, skarbona, bezpieczny wzrost, ochrona, całość balansuje na cienkiej granicy prostoty i prostactwa, którą wiele słynnych projektantów jednak moim zdaniem przekroczyło. 

Która festiwalowa aktywność jest Twoim zdaniem najciekawsza? 

Myślę, że tych ciekawych aktywności będzie dużo – ja najbardziej nie mogę się doczekać spaceru typograficznego z Bogną Świątkowską, ponieważ będziemy eksplorować miasto w poszukiwaniu typograficznych perełek.

Znaki – co oznaczają i dlaczego są ważne dla projektantów?

To jest bardzo ciekawy temat, bo zmusza do zastanowienia się nad granicami samego pojęcia ZNAKu. Czy mówimy tylko o literach, czy może szerzej – o jakichkolwiek piktogramach, hieroglifach, tagach na ulicach, logotypach dużych firm? Czy znakiem jest powtarzalny gest, lub słowo? 

Myślę, że nie ma jednej i jednoznacznej definicji, więc tym bardziej trudno odpowiedzieć na drugą część pytania – o istotność znaków. 

Niemniej, nie wydaje mi się, aby znaki (jakkolwiek definiowane) powinny być dla kogokolwiek istotne, nawet dla projektantów_ek. Ważności czy istotności w projektowaniu szukałbym więc przede wszystkim w precyzji komunikatu, w wysokiej etyce pracy i w partnerskich relacjach między zleceniodawcami, a nami – rzemieślnikami. 

Jaki jest Twój ulubiony znak?

• długa pauza w tekście zastępująca myślniki, bo lubię przestrzeń, którą wprowadza w zdaniu i w kolumnie tekstu,
• piktogram oczu w moim foncie Rubin Sans, zaprojektowanym dla Threedotstype, jako elastyczny znak, który może wyrażać wiele emocji,
• wszystkie rodzaje strzałek dostępne w programach graficznych o różnie zakończonych grotach,
• tagi na ulicach miast, które zastępują drogowskazy i mapy – „o! ten napis już widziałem, więc wiem gdzie jestem”,
• trójkąt i kółeczko w toaletach – absurd tego pomysłu zawsze wprowadza mnie w lekki stres, czy jestem kółkiem czy trójkątem,
• klasyczna i legendarna Chiquita na bananach, jako nostalgiczna podróż do czasów dzieciństwa, kiedy ta żółto-niebieska naklejka potrafiła „zrobić dzień”

Która festiwalowa aktywność jest Twoim zdaniem najciekawsza? 

Najciekawsze zawsze wydają mi się te inicjatywy, które zakorzenione są w lokalności i bazują na odkrywaniu lokalnych smaczków projektowych czy typograficznych. Pozornie dostępne, ale wymagające większego wysiłku i zaangażowania niż sięgnięcie po międzynarodowy projektowy mainstream. Z punktu widzenia uczestnika BDP chętnie posłuchałbym wykładu „Świet(l)ny design w Bydgoszczy, czyli neonowa historia miasta” oraz obejrzałbym kolekcję zabytkowych czcionek w bydgoskiej Introligatornii. 

Na Bydgoskie Dni Projektowe zapraszamy w dniach 10-13 października 2024 r. Szczegółowy program znajdziecie na stronie wydarzenia.